Ana Sayfa / Kanserler / Kanseri Öğrenmek / Yan Etki Yönetimi / Çiğneme güçlüğü

Çiğneme güçlüğü

Çiğneme güçlüğü ağız ağrısı, çene kaslarında sertlik veya ağrı ya da diş sorunlarından kaynaklanabilir. Et, meyve ve sebzeleri çiğneme güçlüğü, besleyici bir diyet ile besleyici bir diyet ile beslenmeyi zorlaştırabilir. Takma diş kullanan bir kişi ağız ya da dişetlerinde ağrı ya da şişlik nedeniyle geçici olarak takma dişlerini kullanamayabilir.
 
Nedenleri
Çiğneme güçlüğü özellikle oral ve orofaringeal kanserler olmak üzere kanserin kendisinin neden olduğu ağız, çene ya da dildeki fiziksel değişikliklerin sonucu gelişebilir. Çiğneme güçlüğü kanser tedavisinin bir yan etkisi de olabilir. Cerrahi, radyasyon tedavisi ya da kemoterapinin çiğneme sorunlarına neden olma potansiyeline sahip yan etkileri aşağıdakileri içerir:
 
·         Ağızda yara, ağrı ya da inflamasyon (mukozit)
·         Radyasyon tedavisi, kemoterapi ya da bazı antidepresanlar ve ağrı ilaçları gibi diğer ilaçların neden olduğu ağız kuruluğu
·         Ağız kuruluğu, radyasyon tedavisi ya da yüksek doz kemoterapinin olası uzun süreli yan etkileri olan dişeti hastalığı, çürük diş ya da diş kaybı
·         Radyasyon tedavisi ya da kemoterapi ardından ağız enfeksiyonu
·         Radyasyon tedavisi veya çene sıkma ya da diş gıcırdatmanın olası uzun süreli etkisi olarak çene kaslarında ağrı ve sertleşme
·         Bazı kemoterapi tiplerinde gelişen sinir hasarının neden olduğu ağız ağrısı
·         Radyasyon tedavisinin olası uzun süreli yan etkisi olarak çenede doku ve kemik kaybı
·         Cerrahi sonucu olarak ağız, çene ya da dilde fiziksel değişiklikler
 
Yönetim
Çiğneme sorunları yemek yemeği engellediğinden, tedavi seçenekleri hakkında doktorunuzla konuşmanız önemlidir. Doktorunuz sizi ağız ve boğaz kaslarını kullanmak konusunda insanlara yardım etmek için uzmanlaşmış bir konuşma terapistine yönlendirebilir. Konuşma terapisti özellikle cerrahi ağız ya da dil yapısını değiştirdiğinde, kişiye kolayca nasıl çiğneyebileceğini öğretebilir.
 
Diş hekimi diş ya da dişetinizi veya takma diş sorunlarınızı değerlendirebilir ve ileride ortaya çıkabilecek sorunları önlemeye yardımcı olacak tedaviler sağlayabilir. Kişiye diş çürüklerini ve dişeti hastalıklarını önlemek için özel florlu jeller ya da ağız gargaraları önerilebilir. Düzgün fırçalayarak ve diş ipi kullanarak dişlerinize iyi bakmanız da diş sorunlarını önlemede yardımcı olacaktır.
 
Doktor ya da diş hekimi inflamasyon ve ağrıyı azaltacak ilaçlar da önerebilir. Bazı ağrı kesici ilaçlar yemek yemeden önce doğrudan ağız gargarası olarak kullanılabilir. Pamukçuk gibi fungal ağız infeksiyonları olan kişilere infeksiyonu tedavi edici ilaç verilebilir.
 
Çene ağrısı ve sertleşmesi nedeniyle gelişen çiğneme sorunları kas gevşeticiler, fizik tedavi (örneğin, masaj, çene egzersizleri, nemli ısıtma) ya da bazı olgularda cerrahi ile tedavi edilebilir.
 
Çiğneme güçlüğü olan hastalar için diyet ve yemek yeme ile ilgili ipuçları
Çiğneme sorunlarının şiddeti ve nedenine bağlı olarak farklı öneriler bazı hastalarda diğerlerine göre daha fazla işe yaratabilir. Yeterli miktarda kalori, protein, vitamin ve mineral içeren besleyici bir diyeti hedeflerken farklı gıda tiplerini deneyin. Başka bazı ipuçları:
 
·         Yoğurt, puding ve dondurma gibi yumuşak ve tanesiz yiyecekler tüketin.
·         Evde yapılmış karışımlar oluşturmak için yiyecekleri ezin ve karıştırın ya da güveç ya da çorbalara karıştırılmış sebze ya da kıyma ekleyin.
·         Kuru gıdaları et suyu, sos, tereyağı ya da süt ile ıslatın.
·         Yemek yerken ağzınızı ve yiyecekleri ıslatmak için su ya da başka içecekleri yudumlayın.
·         Sevdiğiniz meyve ve sebzelerin elma ya da havuç püresi gibi daha yumuşak hallerini yemeye çalışın; muz ya da bezelye gibi daha yumuşak meyve ve sebzeleri tercih edin; ya da bebek yiyecekleri yemeye çalışın.
·         Yiyecekleri küçük parçalara bölün, yavaş ve iyice çiğneyin.
·         Kilo kaybediyorsanız, yumurta, milkshake, güveç ve besleyici karışımlar gibi protein ve kalorisi yüksek yiyecekleri az miktarda ve sık aralıklarla yiyin.
·         Kuru, iri ya da sert ve çok fazla çiğneme gerektiren gıdalardan kaçının.
·         Dengeli bir diyet için yardım almak üzere (kayıtlı) bir diyetisyen ile görüşün.

 
 

Bu sayfayı paylaşabilirsiniz:
Facebook'ta Paylaş