Ana Sayfa / Selim Hastalıklar / Anemiler / Demir Eksikliği Anemisi / Demir Eksikliği Anemisi Niçin Oluşur?

Demir Eksikliği Anemisi Niçin Oluşur?

Vücudunuzda yeterli demir bulunmaması demir eksikliği anemisine neden olur. Demir eksikliği genellikle kan kaybı, kötü diyet veya yediğiniz gıdalardaki demirin yeterince emilememesine bağlıdır.
 
Kan Kaybı
Kan kaybettiğinizde demir kaybediyorsunuz demektir. Vücudunuzda kaybolan demiri yerine koyacak kadar yeterli demir depolanmamışsa demir eksikliği anemisi oluşur.
Kadınlarda demir düzeylerinin düşüklüğünün sebepleri, menstruasyon kanamalarının uzun sürmesi, fazla olması veya rahimdeki myom denen selim urlardaki kanama olabilir. Doğum sırasında gerçekleşen kan kaybı da kadınlardaki azalmış demir seviyelerinin diğer bir sebebidir.
İnternal kanamalar (iç kanama, vücudunuzun içinde oluşan kanama) da demir eksikliği anemisine neden olabilir. Bu tip kan kaybı her zaman kendini net belli etmeyebilir ve yavaş oluşabilir. İç kanamaların bazı sebepleri şunlardır:
  • Kanayan bir ülser, barsak polipi ya da kalın barsak kanseri
  • Aspirinin veya steroid olmayan iltihap önleyiciler gibi diğer ağrı kesicilerin (örneğin ibuprofen ve naproksen) düzenli kullanımı
  • İdrar yollarında kanama
Ağır yaralanmalardan, cerrahi operasyonlardan veya sık kan alımlarından kaynaklanan kan kayıpları da demir eksikliği anemisine neden olabilir.
 
Kötü Beslenme
En iyi demir kaynağı olan gıdalar et, kümes hayvanları, balık, yumurta ve demirle zenginleştirilen (içine demir katılan) besinlerdir. Bu gıdaları düzenli olarak tüketmiyorsanız veya demir takviyesi almıyorsanız sizde demir eksikliği anemisi gelişmesi olasılığı daha fazladır.
Doğru besinler yenirse vejetaryen beslenme ile de yeterli demir sağlanabilir. Örneğin, et olmayan demir kaynakları arasında ıspanak ve diğer koyu yeşil yapraklı sebzeler, bazı tür bakliyat, kurutulmuş meyveler, demir katılmış ekmekler ve mısır gevrekleri bulunur.
Gebelik ve çocukluk gibi hayatın bazı dönemlerinde beslenmeyle yeterli demir alınması zor olabilir. Bunun nedeni böyle büyüme ve gelişme zamanlarında demir gereksiniminin artmasıdır.
 
Yeterli Demir Emiliminin Yapılamaması
Beslenmenizde yeteri kadar demir olsa da vücudunuz bunu tam olarak absorbe edemeyebilir (ememeyebilir). Bu geçirilmiş bir bağırsak ameliyatına veya Chron hastalığı, Çölyak hastalığı gibi bağırsak hastalıklarına bağlı olabilir.
Midedeki asidi azaltan ilaçlar da demir emilimini bozabilir.
 
Kimler Demir Eksikliği Anemisi Riski Altındadır?
Bebekler, küçük çocuklar, kadınlar ve iç organlarında kanama olan yetişkinler demir eksikliği anemisi açısından en yüksek riske sahiptirler.
 
Bebekler ve Küçük Çocuklar
Bebeklerin ve küçük çocukların büyüyüp gelişebilmeleri için büyük miktarda demire gereksinimleri vardır. Zamanında doğmuş bebeklerin vücutlarında depolanmış bulunan demir hayatlarının ilk 4 ilâ 6 ayında tüketilir.
Erken doğan ve düşük doğum tartılı bebekler demir eksikliği anemisi açısından daha da büyük bir risk altındadırlar. Bu bebeklerin vücutlarında diğer bebeklerdeki kadar demir depolanmamıştır.
Uygun şekilde kullanılırsa, bebekler için demirden zenginleştirilmiş besinler veya demir takviyeleri bebeklerde ve küçük çocuklarda demir eksikliği anemisinin önlenmesine yardımcı olabilir. Çocuğunuzun beslenmesi ile ilgili olarak çocuk doktorunuzla konuşun.
Çok fazla inek sütü içen çocuklar demir eksikliği anemisi riski altında olabilirler. Süt demir açısından fakirdir, çok fazla süt alımı beslenmedeki demirden zengin gıdaların yerine geçebilir. Sütün aşırı miktarda tüketilmesi ayrıca çocuklarda demir emilimini olumsuz yönde etkileyebilir.
Kanlarında kurşun bulunan çocuklar da demir eksikliği anemisi riski altında olabilirler. Kurşun vücudun hemoglobin yapabilme yeteneğini azaltabilir. Kurşun vücuda kurşun tozu içinde solunumla, boya veya topraktan ağızla veya kurşun içeren suların içilmesiyle girebilir.
 
Kadınlar
Çocuk doğurma yaşındaki kadınlar aylık menstruasyon (âdet) kanamaları sırasında gerçekleşen kan kaybından dolayı demir eksikliği anemisi açısından daha fazla risk altındadırlar. Çocuk doğurma yaşındaki yaklaşık beş kadından birinde demir eksikliği anemisi vardır.
Hamile kadınlar da demir gereksinimleri normalden iki kat daha fazla olduğu için demir eksikliği anemisi bakımından daha yüksek risk altındadır. Artan kan hacmi ve anne karnındaki bebeğin büyümesi için fazladan demir gereklidir.
Hamile kadınların yaklaşık yarısında demir eksikliği anemisi görülür. Bu durum erken doğum ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma riskini artırabilir.
 
Vücut İçine Kanaması Olan Yetişkinler
Barsak kanaması gibi iç organlarda kanaması olan yetişkinlerde kan kaybı sonucu demir eksikliği anemisi gelişebilir. Kalın barsak kanseri ve kanamalı mide ülseri gibi bazı durumlar kan kaybına neden olabilir. Aspirin gibi belli bazı ilaçlar da iç kanamaya sebep olabilir.
 
Risk Altındaki Diğer Gruplar
Böbrek diyalizine giren kişilerde demir eksikliği anemisi oluşabilir. Bunun nedeni diyaliz sırasında kan kaybının oluşmasıdır. Ayrıca böbrekler alyuvar yapımı için gerekli olan hormondan yeteri kadar üretememektedir.
Bazı beslenme şekilleri ya da alışkanlıkları sizi demir eksikliği anemisi açısından yüksek risk grubuna sokabilir. Bu, aşağıdaki durumlarda ortaya çıkabilir:
  • En iyi demir kaynağı olan eti ve balığı içermeyen beslenme tarzı uyguluyorsanız. Bununla birlikte uygun besinler yenirse vejetaryen beslenme ile de yeterli demir sağlanabilir. Örneğin, et olmayan demir kaynakları arasında ıspanak ve diğer koyu yeşil yapraklı sebzeler, bazı tür bakliyat, kurutulmuş meyveler, demir katılmış ekmekler ve mısır gevrekleri bulunur.
  • Yoksulluk nedeniyle, sosyal durumlardan ötürü veya sağlık ya da başka sorunlardan dolayı yetersiz besleniyorsanız.
  • Çok uzun bir süre, çok düşük yağ içeren beslenme uygularsanız. Et gibi yağ oranı yüksek gıdalar en iyi demir kaynaklarındandır.
  • Yüksek lifli gıdalardan zengin besleniyorsanız. Aşırı miktarda lif alımı demirin emilimini yavaşlatabilir.


Bu sayfayı paylaşabilirsiniz:
Facebook'ta Paylaş