Ana Sayfa / Selim Hastalıklar / Anemiler / Demir Eksikliği Anemisi / Demir Eksikliği Anemisi Tanısı Nasıl Konur?
Demir Eksikliği Anemisi Tanısı Nasıl Konur?
Doktorunuz demir eksikliği anemisi tanısını tıbbi ve ailesel geçmişiniz, muayene bulguları ile yapılan tahlil ve tetkikler sonucu konur.
Doktorunuz demir eksikliği anemisinin nedenini ve ağırlığını saptadıktan sonra tedaviniz için bir plan oluşturabilecektir.
Hafif-orta ağırlıktaki demir eksikliği anemisi hiçbir bulgu ve belirti vermeyebilir. Bu nedenle doktorunuz tarama testlerinden sonra veya başka sorunları araştırırken bu durumu ortaya çıkarana dek sizin haberiniz olmayabilir.
Tanı Sürecinde Yer Alan Uzmanlar
Birinci basamak sağlık hizmeti sunan doktorlar genellikle demir eksikliği anemisi tanısı koyup tedavi edebilirler. Bu doktorlar arasında çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları, aile hekimleri, kadın hastalıkları ve doğum uzmanları ve iç hastalıkları uzmanları bulunur.
Hematolog (kan hastalıkları uzmanı), gastroenterolog (sindirim sistemi uzmanı) ve diğer uzmanlar da demir eksikliği anemisi tedavisinde yardımcı olabilirler.
Tıbbi Öykü
Tıbbi öykünüz hakkında bilgi edinmek için doktorunuz size bulgu ve belirtilerle ve geçmişte anemi ya da demir düşüklüğü ile ilgili bir sorun yaşayıp yaşamadığınızla ilgili sorular soracaktır.
Doktorunuz ayrıca beslenmeniz ve herhangi bir ilaç kullanıp kullanmadığınızla ilgili sorular da sorabilir. Kadınsanız, doktorunuz hamile olup olmadığınızı öğrenmek isteyecektir.
Fizik Muayene
Doktorunuz demir eksikliği anemisi bulgusu olup olmadığını araştırmak için sizi muayene edecektir. Doktorunuz muayene sırasında:
Tanı Testleri ve İşlemleri
Demir eksikliği anemisi tanısı koymak için pek çok test ve işlem uygulanır. Bunlar tanıyı desteklemeye, nedeni bulmaya ve durumun ne denli ağır olduğunu anlamaya yardımcı olur.
Tam Kan Sayımı
Genellikle, anemi tanısında ilk yapılan test tam kan sayımıdır (CBC/TKS/hemogram olarak da adlandırılır) . Hemogramda kanınızın bir çok bölümü ölçülür. Bu test hemoglobin ve hematokrit değerlerinizi ölçer. Hemoglobin, vücuda oksijen taşıyan ve alyuvarlarda bulunan demirden zengin proteindir. Hemotokrit alyuvarların kandaki hacimsel oranını belirten bir ölçüdür. Hemoglobinin veya hemotokritin düşük olması anemi belirtisidir.
Bu ölçümlerin normal değerleri belli ırka ve etnik popülasyonlara bağlı olarak değişiklik gösterir. Doktorunuz test sonuçlarını size açıklayabilir.
Hemogramda ayrıca kanınızdaki alyuvarların, akyuvarların ve plateletlerin (trombositlerin) sayısına da bakılır. Sonuçların anormal gelmesi enfeksiyona, bir kan hastalığına veya başka bir duruma işaret edebilir.
Hemogramda alyuvarların ortalama korpüsküler hacmine (MCV) de bakılır. MCV, alyuvarlarınızın ortalama büyüklüğünün bir ölçütüdür. Bu ölçüm aneminizin sebebi hakkında bir ipucu verebilir. Örneğin, demir eksikliği anemisinde alyuvarlar genellikle normalden küçüktür.
Diğer Kan Testleri
Hemogramda aneminiz olduğu kesinleşirse bu duruma yol açan nedenleri araştırmak, şiddetini değerlendirmek ve en iyi tedavi yolunu bulmak için başka testler de yaptırmanız gerekebilir.
Bu testte kanınızdaki genç alyuvarların sayımı yapılır. Bu testin sonucu kemik iliğinizin doğru hızda alyuvar üretip üretmediğini gösterir.
Doktorunuz ayrıca perifer yayma testi de isteyebilir. Bu testte doktorunuz alyuvarlarınızı mikroskop altında inceler. Demir eksikliği anemisi olanlarda alyuvarlar normale göre daha küçük ve soluk görünür.
Doktorunuz kanınızda ve vücudunuzda bulunan demir düzeylerini ölçmek için testler isteyebilir. Bu testler vücudunuzda depolanan demirin ne kadarının kullanıldığını gösterebilir. Bu testlere örnek olarak:
Doktorunuz ayrıca özellikle tiroid hormonu olmak üzere hormon düzeylerinizin ölçümünü önerebilir. Ayrıca eritrosit protoporfirini adı verilen bir maddeye de bakılması için kan testi yaptırabilirsiniz. Bu madde hemoglobin üretiminde kullanılan bir yapı taşıdır.
Sindirim Sistemindeki Kan kayıpları İçin Yapılan Test ve İşlemler
Demir eksikliği anemisine bir iç kanamanın neden olup olmadığını anlamak için doktorunuz dışkıda gizli kan testi isteyebilir. Bu testte dışkıda kan aranır ve bağırsaklardan kanama olup olmadığı belirlenebilir.
Testte kan bulunursa kanamanın tam olarak nerede olduğunun saptanması için başka test ve işlemler yaptırmanız gerekebilir. Bu test ve işlemler sırasında midede, ince bağırsaklarda ve kalın barsak veya pelvis (leğen kemiği) içi organlarda kanam olup olmadığına bakılır. |