Depresyon

Depresyon kanser hastalarında yaygın olabilir fakat sıklıkla tanı konulmaz. Bununla birlikte, bu durum kanser hastalarının tümünün depresyonda olduğu anlamına gelmez. Depresyon semptomları olanlar için kişinin sağlık ekibi bu durumun tedavi yönetimi ve tedavisinde birçok yola sahiptir.
 
Semptomlar
Depresyonun en yaygın görülen iki semptomu depresif mizaç ve normal aktivitelere karşı ilginin ya da zevk almanın kaybolmasıdır. Diğer depresyon semptomları aşağıdakileri içerebilir:
 
·         İnsomni ya da diğer uyku bozuklukları
·         Kilo değişimi (artış ya da azalma)
·         İştah değişikliği
·         Yorgunluk ve enerji kaybı
·         İrritabilite hissi ya da ajitasyon
·         Değersizlik ya da suçluluk hissi
·         Umutsuzluk ya da çaresizlik hissi
·         Kendine zarar verme ya da intihar düşünceleri
·         Ölüm ile ilgili düşünceler
·         Bellek ya da konsantrasyon ile ilgili güçlük
·         Sosyal geri çekilme
·         Ağlama nöbetleri
·         Yavaşlama hissi
 
Genel olarak, bir kişide depresif mizaç geliştiğinde ya da daha önce hoşlandığı aktivitelere karşı ilgisini kaybettiğinde ve yukarıda sıralanan semptomlardan en az dördünün iki haftadan daha uzun sürmesi halinde tedavi talebi ile doktora başvurması önerilir.
 
Risk faktörleri ve tanı
Aşağıdakiler kanseri olan bir kişide depresyon gelişme olasılığını artırabilir:
 
·         Kanser tanısı öncesine ilişkin depresyon öyküsü
·         Alkolizm ya da ilaç kötüye kullanım öyküsü
·         Kanser ya da kanser tedavisi nedeniyle artmış fiziksel güçsüzlük ve rahatsızlık
·         Kontrolsüz ağrı
·         İlaçlar (bazı ilaçlar depresyonu tetikleyebilir)
·         İlerlemiş kanser
·         Kalsiyum, sodyum, potasyum, B12 vitamini ya da folat dengesizliği
·         Diğer beslenme sorunları
·         Beyinde başlamış ya da beyine yayılmış kanserden kaynaklanan nörolojik güçlükler
·         Hipertiroidizm (tiroid hormonunun aşırı düzeyde olması) ya da hipotiroidizm (yeterli tiroid hormonu olmaması)
 
Doktorlar depresyon tanısı için birçok test kullanabilir; bunların çoğu "Çoğu zaman depresif misiniz?” gibi davranış, duygu ve düşünceleriniz hakkında bir dizi sorudan oluşur. Araştırmalar depresyonu olan kanserli hastalar arasında intihar oranının kanseri olmayan depresyon hastalarına göre daha yüksek olduğunu gösterdiğinden, depresyon tedavisi için bir doktora danışmak önemlidir.
 
Depresyonun tedavi yönetimi ve tedavisi
Neredeyse depresyonların tümü tedavi edilebilir. Depresyon tedavisi kanseri olan bir kişinin her iki hastalıkla da baş etmesine yardımcı olur ve sıklıkla psikolojik tedavi ve antidepresan ilaç tedavisi kombinasyonundan oluşur. Psikolojik tedavi yöntemleri baş etme ve sorun çözme becerilerinin artırılmasına, destek bulmaya ve olumsuz düşüncelerin yeniden biçimlendirilmesinin öğretilmesine odaklanır.

En yaygın kullanılan yöntemler, bireysel psikoterapi (bir psikolog/psikiyatrist ile kişinin depresyonunun altında yatan nedenlere yönelik bireysel danışmanlık) ve bilişsel davranışsal tedaviyi (kişinin düşünce ve davranış örüntüsünün değiştirilmesi) içerir. Ek olarak, kanser destek grupları depresyon geçiren bazı kanser hastalarına yardımcı olabilir.
Kontrolsüz ağrı depresyon ile ilişkili olduğundan, hastaların ağrı ve yorgunluk gibi diğer semptomların tedavisi için yardım istemeleri önemlidir.
 
İlaçlar
Doktorunuz antidepresan adı verilen ilaçlar önerebilir. Antidepresanların çoğu depresyona neden olan beyin kimyasını değiştirerek depresyonu tedavi eder. Siz ve doktorunuz sonraki adımın ilaç olduğuna karar verirseniz, aşağıdakileri aklınızda tutun:
 
·         Çeşitli antidepresan tiplerinin cinsel yan etkiler, bulantı, insomni, ağız kuruluğu ya da kalp sorunları gibi farklı yan etkileri vardır. Bazı ilaçlar anksiyeteye de yardımcı olabilir ya da diğerlerinden daha çabuk etki gösterir. Yan etkiler genellikle ilaç dozu ayarlanarak ya da bazı olgularda farklı bir ilaca değiştirilerek tedavi edilebilir.
·         Birçok kanser hastası birçok farklı ilaç kullanır. Bazen ilaçlar arasında etkileşim olabilir; bir ilacın etkisi azalabilir ya da zarar verebilir. Bitkisel tedaviler ve reçetesiz ilaçlar dahil olmak üzere doktorunuza aldığınız her ilacı söyleyiniz.
·         Kanser hastalarının yaklaşık %15-25’inde depresyon ortaya çıkmakla birlikte yalnızca %2’si antidepresan tedavisi görmektedir. Kanserli kişilere antidepresan ilaç yazılırken antidepresanların “çabuk düzelme” sağlamadıkları ve genellikle işe yaramaya başlamalarının 6 haftaya dek sürdüğünün anımsanması önemlidir.

 

Bu sayfayı paylaşabilirsiniz:
Facebook'ta Paylaş