Ana Sayfa / Selim Hastalıklar / Anemiler / Hemolitik Anemi / Hemolitik Anemi Tanısı Nasıl Konur?

Hemolitik Anemi Tanısı Nasıl Konur?

Hemolitik anemi tanısı tıbbi ve ailesel geçmişiniz, muayene bulguları ile yapılan tahlil ve tetkikler sonucu konur.
 
Tanı Sürecinde Yer Alan Uzmanlar
Aile hekimi ya da çocuk doktoru gibi birinci basamak hizmet sunan doktorlar hemolitik anemi tanısı koymada ve tedavisinde yardımcı olabilirler. Birinci basamak doktorunuz sizi bir hematologa (kan hastalıkları uzmanı) sevk edebilir.
Ayrıca, orak hücreli anemi ve talasemiler gibi kalıtsal kan hastalıklarının tedavisinde uzmanlaşmış doktor ve klinikler de bu süreçte yer alabilir.
Kalıtsal bir çeşit hemolitik aneminiz varsa genetik bir danışmana başvurmayı düşünebilirsiniz. Genetik danışman, aynı hastalığa sahip çocuk sahibi olma riskinizi ve önünüzdeki seçenekleri öğrenmenize yardımcı olabilir.
 
Tıbbi Öyküler ve Aile Öyküleri
Hemolitik anemi nedenini ve ağırlığını araştırmak için doktorunuz belirtiler, tıbbi özgeçmişiniz ve ailenizin tıbbi geçmişi hakkında sorular sorabilir.
Doktor şunları sorabilir:
  • Sizde ya da ailenizdeki başka kişilerde anemi sorunu olup olmadığını,
  • Yakın zamanlarda bir hastalık ya da tıbbi bir olay geçirip geçirmediğinizi,
  • İlaç alıp almadığınızı, alıyorsanız hangi ilaçları kullandığınızı,
  • Belli kimyasallara veya maddelere maruz kalıp kalmadığınızı,
  • Yapay kalp kapakçığınız ya da alyuvarlara zarar verebilecek başka bir tıbbi aygıtınız olup olmadığını.
Fizik Muayene
Doktorunuz hemolitik anemi bulgularını araştırmak için sizi muayene edecektir. Durumun ne kadar ağır olduğunu ve sebebini bulmaya çalışacaktır.
Muayene şunları içerebilir:
  • Sarılık (deride ve göz aklarında sararma) olup olmadığına bakılması  
  • Hızlı ya da anormal kalp atımlarının olup olmadığını anlamak için kalbinizin dinlenmesi
  • Hızlı ve düzensiz soluma olup olmadığını anlamak için akciğerlerinizin dinlenmesi
  • Dalağınızı büyüklüğünü kontrol etmek için karın muayenesi
  • Vücut içi kanama olup olmadığını anlamak için pelvik veya rektal muayene
Tanı Testleri ve İşlemleri
Hemolitik anemi tanısı için bir dizi test kullanılır. Bu testler tanının desteklenmesi, nedenin araştırılması ve aneminin ağırlığının değerlendirilmesi açısından yardımcı olur.
 
Tam Kan Sayımı
Genellikle, hemolitik anemi tanısında ilk yapılan test tam kan sayımıdır (hemogram/CBC/TKS). Hemogramda kanınızın bir çok bölümü ölçülür.
Bu test hemoglobin ve hematokrit değerlerinizi ölçer. Hemoglobin, vücuda oksijen taşıyan ve alyuvarlarda bulunan demirden zengin proteindir. Hemotokrit alyuvarların kandaki hacimsel oranını belirten bir ölçüdür. Hemoglobinin veya hemotokritin düşük olması anemi belirtisidir.
Bu ölçümlerin normal değerleri belli ırka ve etnik popülasyonlara bağlı olarak değişiklik gösterir. Doktorunuz test sonuçlarını size açıklayabilir.
Hemogramda ayrıca kanınızdaki alyuvarların, akyuvarların ve plateletlerin (trombositlerin) sayısına da bakılır. Anormal sonuçlar hemolitik anemi, başka bir kan hastalığı, enfeksiyon veya başka bir durumun habercisi olabilir.
Hemogramda alyuvarların ortalama korpüsküler hacmine (MCV) de bakılır. MCV, alyuvarlarınızın ortalama büyüklüğünün bir ölçütüdür. Bu ölçüm aneminizin sebebi hakkında bir ipucu verebilir.
 
Diğer Kan Testleri
Hemogram sonucunuz anemi olduğunu gösteriyorsa, aneminizin tipini ve ağırlığını araştırmak için diğer bazı testleri de yaptırmanız gerekebilir.
 
Retikülosit sayımı: Bu testte kanınızdaki genç alyuvarların sayımı yapılır. Bu testin sonucu kemik iliğinizin doğru hızda alyuvar üretip üretmediğini gösterir.
Hemolitik anemisi olan kişilerin kemik ilikleri yıkılan alyuvarların yerine yenilerini yapmak amacıyla çok çalıştığı için bu kişiler genellikle yüksek sayıda retikülosite sahiptirler.
 
Periferik yayma: Bu testte doktorunuz alyuvarlarınızı mikroskop altında inceler. Bazı tip hemolitik anemilerde alyuvarların normal şekilleri değişir.
 
Coombs testi (antiglobulin testi veya AGT): Bu test vücudunuzun alyuvarları yok etmeye yönelik antikorlar (proteinler) üretip üretmediğini gösterir.
 
Haptoglobin, bilirubin ve diğer karaciğer fonksiyon testleri: Alyuvarlar yıkıma uğradıklarında kana hemoglobin salarlar. Hemoglobin, haptoglobin adı verilen kimyasala bağlanır. Kanda haptoglobin düzeylerinin düşük olması hemolitik anemi belirtilerinden biridir.
Hemoglobin yıkıldığında bilirubin adı verilen bileşik ortaya çıkar. Kanda yüksek seviyelerdeki bilirubin, hemolitik aneminin bir belirtisi olabilir. Bazı karaciğer ve safra kesesi hastalıklarında da bu bileşik yüksek düzeylerde olabilir. Sonuçta yüksek bilirubin düzeylerine neyin yol açtığını öğrenmek için karaciğer fonksiyon testleri yaptırmanız gerekebilir.
 
Hemoglobin elektroforezi: Bu testte kanınızdaki farklı tip hemoglobinlere bakılır. Hangi tür aneminiz olduğunun teşhis edilmesinde yararlıdır.
 
Paroksismal nokturnal hemoglobinüri (PNH) testleri: PNH'de alyuvarlarda belli proteinler eksiktir. PNH testleri ile bu proteinlerin eksik olduğu alyuvarlar belirlenebilir.
 
Osmotik frajilite testi: Bu test normalden daha kırılgan (frajil)olan alyuvarları araştırır. Bu hücreler herediter sferositoz (kalıtsal sferositoz) bulgusu olabilir.
 
Glikoz 6-fosfat dehidrojenaz (G6PD) eksikliği testleri: G6PD eksikliğinde alyuvarlarda G6PD adı verilen önemli bir enzim eksiktir. G6PD eksikliği testinde, örnek kanda bu enzim aranır.
 
Kemik İliği Testleri
Kemik iliği testleri kemik iliğinizin sağlıklı olup olmadığını ve yeterli kan hücresi üretip üretmediğini gösterir. İki türlü kemik iliği testi vardır: aspirasyon ve biyopsi.
Kemik iliği aspirasyonu sırasında doktorunuz enjektörle kemik iliğinizden az bir miktar sıvı çeker. Bu örnek mikroskopta incelenerek bozuk hücreler araştırılır.
Kemik iliği biyopsisi aspirasyon sırasında ya da daha sonra yapılabilir. Bu test için doktorunuz bir iğne ile kemik iliğinizden küçük bir miktar doku alır. Alınan doku kemik iliğindeki hücrelerin tiplerinin ve sayısının belirlenmesi amacıyla incelenir.
Kan testleri hemolitik aneminize neyin sebep olduğunu gösteriyorsa, kemik iliği testlerine ihtiyacınız olmayabilir.
 
Diğer Anemi Nedenlerini Araştırmak için Yapılan Testler
Aneminin pek çok nedeni olduğu için aşağıdaki durumlara yönelik testlerin de yapılması gerekebilir:
  • Böbrek yetmezliği
  • Kurşun zehirlenmesi
  • Vitamin veya demir eksikliği


Bu sayfayı paylaşabilirsiniz:
Facebook'ta Paylaş