Ana Sayfa / Selim Hastalıklar / Anemiler / Pernisiyöz Anemi / Pernisiyoz Aneminin Sebebi Nedir?

Pernisiyoz Aneminin Sebebi Nedir?

Pernisiyoz anemi intrensek faktör eksikliğine veya enfeksiyon, cerrahi girişimler, ilaçlar veya beslenme gibi başka nedenlere bağlı olarak gelişir.
 
İntrensek Faktör Eksikliği

İntrensek faktör midede yapılan ve B12 vitamininin emilmesine yardımcı olan bir proteindir. Bazı kişilerde intrensek faktör eksikliği otoimmun bir hastalığın sonucudur.
Otoimmun yanıt, vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla sağlıklı hücrelere saldıran antikorlar yapması ve dokularla hücrelere zarar vermesi ile ortaya çıkar.
Pernisiyoz anemide vücut pariyetal hücrelere saldıran ve onları yok eden antikorlar üretir.  Bunlar mide çeperinde bulunan ve intrensek faktör yapan hücrelerdir. Bu otoimmun yanıtın sebebi bilinmemektedir.
Bu saldırının sonucu olarak mide intrensek faktör yapımını durdurur. İntrensek faktör olmaksızın vücudunuz B12 vitaminini normalde emildiği yer olan ince bağırsaklardan ememez. Bu da B12 vitamini eksikliğine yol açar
İntrensek faktör eksikliği aynı zamanda midenizin tümü ya da bir bölümü alındıysa da ortaya çıkabilir. Bu tip ameliyatlar intrensek faktör yapımını gerçekleştirecek olan pariyetal hücrelerin sayısını azaltır.
Nadiren, çocuklar intrensek faktörün üretimine engel olan bir kalıtsal bozuklukla beraber doğarlar. Bu hastalığa konjenital (doğuştan gelen) pernisiyoz anemi denir.
 
Diğer Nedenler

İntrensek faktör eksikliğinin yanında, diğer durum ve faktörler de pernisiyoz anemiye neden olabilirler.
 
İnce Bağırsaklardan Emilimin Bozuk Olması:
Bazen ince bağırsaklardan B12 vitamini iyi bir şekilde emilemediği için pernisiyoz anemi oluşabilir. Bunun nedenleri şunlar olabilir:
  • İnce bağırsaklardaki yanlış çeşit bakterinin çok fazla sayıda olması. Bu yetişkinlerde görülen pernisiyoz aneminin sık rastlanan bir nedenidir. Bakteriler B12 vitaminini ince bağırsaklardan emilmeden önce tüketirler.
  • B12 vitamini emilimini bozan hastalıklar. Bunlara bir örnek çölyak hastalığıdır. Bu, vücudunuzun gluten adı verilen proteini tolere edemediği genetik bir bozukluktur. Bir diğer örnek de Crohn hastalığıdır. Crohn, inflamatuar (yangısal) bir bağırsak hastalığıdır.
  • İnce bağırsaklardan B12 vitamininin emilmesini önleyen veya bakteri gelişmesini etkileyen bazı ilaçlar. Bu ilaçlara örnek antibiyotikler ve bazı sara ilaçlarıdır.
  • İnce bağırsakların tümünün veya bir bölümünün cerrahi olarak çıkarılması.
  • Bağırsak solucanları. Bağırsak solucanı B12 vitamini ile beslenerek bu vitamini tüketebilir. Yeteri kadar pişirilmemiş veya enfekte olmuş balık yemek bu tip enfeksiyona neden olabilir.
Beslenme:
Daha seyrek olarak, bazı kişilerde besinlerle yeteri kadar B12 vitamini alınmadığı için pernisiyoz anemi gelişebilir. B12 vitamini açısından en zengin besin kaynakları et, kümes hayvanları, balık, yumurta ve süt ürünleridir. B12 vitaminini beslenme takviyeleriyle de alabilirsiniz.
Herhangi bir et ya da süt ürünü tüketmeyen ve B12 vitamini takviyesi almayan sıkı vejetaryenlerde pernisiyoz anemi riski artar..
Tam bir vejetaryen olan annelerin emzirdiği çocuklarda pernisiyoz anemi açısından artmış risk altındadır. Bu bebeklerde doğumdan sonraki aylar içinde anemi gelişebilir. Bunun nedeni vücutlarında B12 vitamini depolayacak yeterli zamana sahip olmamalarıdır. Doktorlar bu bebekleri B12 vitamini takviyeleri ile tedavi ederler.
Yaşlı veya alkolikler gibi diğer gruptaki kişiler de beslenmeleri ile yeterli B12 vitamini alamayabilecekleri için pernisiyoz anemi riski altında olabilirler.
 
Kimler Pernisiyoz Anemi Riski Altındadır?

Pernisiyoz anemi en sık Kuzey Avrupa ve Afrika kökenli insanlarda görülür.
Amerika Birleşik Devletlerinde yaşlı insanlar daha fazla risk altındadır. Bunun nedeni mide asidi ve intrensek faktör eksikliğidir. Bunların eksik olması, B12 vitamininin ince bağırsaklardan emilmesini önler. İnsanlar yaşlandıkça daha az mide asidi üretmeye meyillidirler.
Pernisiyoz anemi ayrıca daha genç kişilerde ve diğer popülasyon gruplarında da görülebilir. Aşağıdaki faktörler sizin için söz konusu ise pernisiyoz anemi riskiniz artmış demektir:
  • Ailenizde bu durumda olan birileri varsa.
  • Mide ameliyatı ile midenizin tümü ya da bir kısmı alınmışsa. Mide B12 vitamini emilimine yardımcı olan bir protein olan internsek faktörü üretir.
  • Addison hastalığı, tip 1 diyabet, Graves’ Hastalığı ve vitiligo gibi endokrin bezleri tutan bir otoimmun hastalığınız varsa. Araştırmalara göre bu otoimmun bozukluklarla otoimmun yanıtın oluşturduğu pernisiyoz anemi arasında bir bağlantı olabilir.
  • Ameliyat ile ince bağırsaklarınızın tümü ya da bir kısmı alınmışsa. İnce bağırsaklar B12 vitamininin emildiği yerdir.  
  • B12 vitamininin emilimini engelleyen bir bağırsak hastalığı veya bozukluğu varsa. Bunlara örnek olarak Crohn’s hastalığı ve bağırsak enfeksiyonları gösterilebilir.
  • Vücudunuzda B12 vitamini emilimini engelleyen ilaçlar kullanıyorsanız. Bu ilaçlara örnek antibiyotikler ve bazı sara ilaçlarıdır.
  • Herhangi bir et ya da süt ürünü tüketmeyen ve B12 vitamini takviyesi almayan tam bir vejetaryen iseniz ya da genelde az et yiyorsanız.
Bu sayfayı paylaşabilirsiniz:
Facebook'ta Paylaş


PROF. DR. BİROL GÜVENÇ

© Prof. Dr. Birol Güvenç - Tüm hakları saklıdır. İzinsiz herhangi bir içerik kullanılamaz.