Sosyal ve Duygusal Etkiler
KLL tanısı, hastalar, aile üyeleri ve arkadaşlar arasında güçlü bir duygusal cevap oluşturmaktadır. Hiçbir cevap evrensel veya umulmadık değildir. Birçok KLL hastası başlangıçta kabul edilmesi zor olan bu tanıyla başa çıkabilir. Bu kabul genellikle zaman alır. Son yıllarda ilerlemeler kaydedildiğini ve KLL tedavisinde yeni hedefler ve ilaçların tanımlanması için araştırmalar yapıldığını bilmek hastaya yardımcı olabilir.
Yeni tanı alan KLL hastaları kendi hastalıkları ve tedavisi konusunda daha fazla şey öğrenmeye odaklanmak isteyebilirler. Hastalar ve bakım verenlere, doktorlarıyla konuşmaları, soru sormaları ve korku ve endişelerini tartışmaları önerilmektedir. Hematolog onkolog gibi bir uzmandan ikinci bir görüş almak da faydalı olabilir. Sağlık hizmeti çalışanları hastayla zaman geçirir, soruları yanıtlar, duygusal destek verir ve diğer yararlı kaynaklara yönlendirirler. Tedavi başladığında birçok kişi iyileşme umuduna odaklanır. Zamanla bazı hastalar “küçük şeyler” konusunda artık daha az endişeli olduklarını ve aile, iş ve diğer insanlarla ilişkilere daha fazla önem verdiklerini söylerler.
KLL hastaları özellikle ilk birkaç tedaviye bir arkadaş, aile üyesi veya bakıcıyla birlikte gitmek isteyebilirler. Diğer bir kişinin eşliği hastanın stresini azaltmaya yardım edebilir. Bu kişi hastanın soru sormasına, tedavi bilgilerini kaydetmesine ve korumasına da yardım edebilir. Hastanın bu tip bir destek alması her zaman mümkün olmadığından, KLL hastaları başka yollara başvurabilirler—örneğin, yerel veya internet destek grupları sağlık randevuları ve tedavinin diğer yönlerinin tartışıldığı bir forum yaratabilirler. Bazı hastalar zamanla sağlık hizmeti veren ekibin üyeleriyle destekleyici ilişkiler kurarlar. KLL hastaları genellikle diğer kanser hastalarını tanırlar ve bu arkadaşlık hastalara destek sağlar.
Hem hastalığın seyri hem de hastaların KLL ile birlikte yaşamaya karşı reaksiyonları değişiktir. Yine de KLL hastalarının şiddetli endişeleri vardır. Bazı hastalar kendi KLL tanılarının diğer aile üyelerinin de yüksek risk altında olduğu anlamına geldiği endişesini taşıyabilirler, fakat genellikle durum böyle değildir. Bununla birlikte, eğer birden fazla aile üyesi KLL tanısı alırsa, genetik danışmanlık yararlı olabilir.
Yaşam tarzı. Birçok KLL hastasının en azından bir süre yaşam tarzı değişir. KLL hastalarının ve bazen sevdikleri insanların günlük rutin işleri tedavi şemasına göre ayarlanabilir. Hastalık ve tedavinin yan etkileri KLL hastasının özdeğerini, kimliğini ve varlığını sorgulamasına neden olabilir. Bu konular, cinsel ilişkiler dahil olmak üzere her tür ilişkiyi etkileyebilir. Cinsel istek bir süre azalabilir, sonra geri döner. Bu duyguların normal olduğunu hissetmek ve birçok yan etkinin geçici olduğunu ve/veya etkin bir şekilde tedavi edilebileceğini bilmek rahatlatıcı olabilir. Korkular ve endişelerle ilgili açık, dürüst bir iletişim birçok KLL hastası için çok yararlı olabilir.
Diğer yaşam tarzı konuları diyet, egzersiz ve sigara içme ve tütün çiğneme gibi tütün ürünlerinin kullanımıdır. Spesifik bir diyet tipi veya tütün kullanımının KLL riskini artırdığına dair kesin kanıt yoktur ve diyette değişiklik veya tütün kullanımını sonlandırmanın hastalığın seyrinde etkisi olduğuna dair bir kanıt da bulunmamaktadır. Bununla birlikte sağlık çalışanları hastanın sigarayı veya tütün çiğnemeyi bırakmasını tavsiye ederler ve çeşitli besin gruplarını barındıran sağlıklı, dengeli bir diyetle beslenmelerini önerirler.
KLL hastalarına fiziksel olarak aktif olmaları da önerilir, çünkü fiziksel aktivite hem emosyonel sağlığa hem de fiziksel sağlığa katkıda bulunmaktadır. Ancak, hastalar egzersizin kendileri için güvenli olup olmadığını doktorlarına danışmalıdırlar.
Finansman. Gelir kaybının yanı sıra ilaçlar ve işlemlerin çok pahalı olması nedeniyle KLL tedavisi birçok birey veya aile için mali bir sorun haline gelebilir.
Depresyon. Hastanın ruh hali zamanla iyileşmezse tıbbi yardım almak önem kazanır. Örneğin hasta iki haftalık bir süreçte her gün deprese hissederse, doktoruyla veya sağlık ekibinin bir diğer üyesiyle temasa geçmelidir. Depresyon, hasta KLL tedavisine alınsa dahi tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Kanserle birlikte yaşayan hastalarda depresyon tedavisinin faydaları kanıtlanmıştır. Hastalar ve bakıcılar için birçok yardım kaynağı mevcuttur. Sağlık hizmetinin, tedavi seçenekleri oluşturmak, tıbbi bakım için zaman ve para bulmak ve aile üyeleri ve arkadaşlarla ilişki kurmak gibi yönleri stres yaratabilir. |