Pek çok faktör trombositopeniye (düşük platelet sayımına) neden olabilir. Bu durum kalıtsal olabilir veya herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. “Kalıtsal” terimi durumun anne-babadan çocuklarına genlerle geçtiğini belirtir. Bazen trombositopeni oluşturan neden bilinmeyebilir.

Genel olarak düşük platelet sayımı şu nedenlerden dolayı oluşur:

Yukarıdaki faktörlerin birlikte görülmesi de platelet sayısında düşüklüğe sebep olabilir.
 

Kemik iliği kemiklerin içinde yer alan süngersi dokudur. Kemik iliğinde alyuvarları, akyuvarları ve plateletleri oluşturacak kök hücreler bulunur. Kök hücreler zarar gördüğünde, sağlıklı kan hücrelerine dönüşemezler.

Pek çok durum ve faktör kök hücrelere hasar verebilir.
 

Lösemi veya lenfoma gibi kanserler kemik iliğine zarar vererek kök hücreleri yok edebilir. Radyasyon (ışın) tedavisi veya kemoterapi gibi kanser tedavileri de aynı zamanda kök hücrelere zarar verebilir.
 

Aplastik anemi kemik iliğinin yeteri kadar yeni kan hücresi yapamadığı nadir görülen, ciddi bir kan hastalığıdır. Bu hastalıkta da kanınızdaki platelet sayısı azalır.
 

Böcek ilaçları, arsenik ve benzen gibi toksik kimyasallara maruz kalmak platelet üretimini yavaşlatabilir.
 

Diüretikler (idrar söktürücü) ve kloramfenikol gibi bazı ve ilaçlar platelet üretimini yavaşlatabilir. Bir antibiyotik olan kloramfenikol günümüzde çok fazla kullanılmaz.

Aspirin veya ibuprofen gibi bazı reçetesiz satılan ilaçlar da plateletleri etkileyebilir.
 

Alkol de platelet üretimini yavaşlatabilir. Çok fazla alkol tüketenlerde, özellikle demir, B12 vitamini veya folat miktarı düşük gıda ile besleniyorlarsa platelet sayıları geçici olarak düşebilir.
 

Suçiçeği, kabakılak, kızamıkçık, Epstein-Barr virüsü veya parvovirüs platelet sayılarını bir süre için düşürebilir. AIDS'li kişilerde de sıklıkla trombositopeni görülür.
 

Bazı genetik durumlar kandaki platelet sayısını azaltabilir. Bunlara örnek olarak Wiskott-Aldrich ve May-Hegglin sendromları gösterilebilir.
 

Kemik iliği yeterli sayıda platelet yapsa dahi plateletlerde azalma oluşabilir. Vücut otoimün hastalıklar, bazı ilaçlar, enfeksiyonlar, cerrahi operasyonlar,gebelik ve çok fazla pıhtılaşmaya sebep olan durumlardan dolayı kendi plateletlerini yok edebilir.
 

Otoimmün hastalıklar, vücudun bağışıklık sistemi yanlışlıkla sağlıklı hücrelere saldırdığında ortaya çıkar. Bir otoimmün hastalık plateletleri yok ederse trombositopeni oluşabilir.

Bu tip otoimün hastalıklara bir örnek idiyopatik trombositopenik purpuradır (ITP). ITP olgularının çoğunda nedenin otoimmün bir yanıt olduğu düşünülmektedir.

Normalde, bağışıklık sisteminiz enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı mücadelede vücudunuza yardımcı olur. Ancak sizde ITP varsa bağışıklık sisteminiz kendi plateletlerine saldırarak yok eder. Bunun sebebi bilinmemektedir. (ITP ayrıca, bağışıklık sisteminiz plateletlerin yapıldığı yer olan kemik iliğine saldırırsa da oluşabilir.)

Plateletleri yıkıma uğratan diğer otoimün hastalıklar lupus ve romatoid artrittir.
 

Bir ilaca karşı gelişen reaksiyon vücudunuzu yanıltarak kendi plateletlerini yok etmesine neden olabilir. Buna neden olabilen ilaçlara örnek olarak kinin, sulfa içeren antibiyotikler ve Dilantin^® gibi sara ilaçları, vankomisin ve rifampin gösterilebilir. (Kinin tonik içeceklerde ve besinsel sağlık ürünlerinde bulunur.)

Heparin kan pıhtılaşmasının önlenmesinde yaygın olarak kullanılan bir ilaçtır. Ancak immun bir reaksiyon bu ilacın kan pıhtısına ve trombositopeniye yol açmasını tetikleyebilir. Bu durum heparin kaynaklı trombositopeni (HIT) olarak adlandırılır. HIT hastane dışında nadiren oluşur.

HIT’te vücudun bağışıklık sistemi heparin tarafından oluşturulan bir maddeye ve plateletlerin yüzeyindeki bir proteine saldırır. Bu saldırı trombositleri (plateletleri) kan pıhtısı oluşumunu başlatmaya yöneltir.

Kan pıhtıları bacaklarda derin bir toplardamarda oluşabilir (derin ven trombozu), veya bu pıhtılar koparak akciğere gidebilir (pulmoner embolizm).

Platelet sayımında düşüklük vücuda yayılmış bir bakteriyel enfeksiyondan kaynaklanan kan zehirlenmesi sonrası oluşabilir. Mononukleoz veya sitomegalovirüs gibi bir virüs de platelet sayımının düşük olmasına neden olabilir.
 

Plateletler insan yapımı kalp kapakçıklarından, kan damarı greftlerinden veya kan nakillerinde ve bypass ameliyatlarında kullanılan makine ve tüp sistemlerinden geçerken ağır zarar görebilirler.
 

Gebe kadınların yaklaşık yüzde 5 inde doğuma yakın dönemde hafif trombositopeni gelişir. Bunun sebebi tam olarak bilinmemektedir.
 

Bazı nadir ve ciddi durumlar düşük platelet sayımına neden olabilir. Bunlara iki örnek trombotik trombositopenik purpura (TTP) ve dissemine intravasküler koagulasyondur (yaygın damar içi pıhtılaşma-DIC).

TTP nadir görülen bir kan durumudur. TTP vücudunuzun beyin, böbrek ve kalp damarları dahil olmak üzere, küçük kan damarlarında kan pıhtısı oluşumuna neden olur.

DIC gebelik, şiddetli enfeksiyon ya da şiddetli travmanın nadir görülen bir komplikasyonudur. Tüm vücutta aniden ince kan pıhtıları oluşur.

Her iki durumda kan pıhtıları kandaki plateletlerin çoğunu tüketir.
 

Genel olarak, vücuttaki plateletlerin üçte biri dalakta tutulur. Dalak büyümüşse, bu durum aşırı miktarda plateletin dalakta tutulmasına neden olur Bu da kanda dolaşıma katılacak yeterli plateletin bulunmaması demektir.

Dalak büyümesi sıklıkla kansere veya siroz gibi ağır bir karaciğer hastalığına bağlı olarak oluşur. Siroz karaciğerin skarlaştığı (kuruyup işlevini önemli ölçüde yitirdiği) ciddi bir hastalıktır. Bu hastalık karaciğerin iyi bir şekilde çalışmasını önler.

Dalak büyümesi aynı zamanda myelofibroz gibi bir kemik iliği bozukluğu sonucu da oluşabilir. Myelofibrozda kemik iliği kurumuştur ve kan hücresi üretemez.
 

Trombositopeni açısından en yüksek risk altında olanlar “Trombositopeni Niçin Oluşur?” başlığı altında anlatılan durum ve faktörlerin biri tarafından etkilenmiş kişilerdir. Bu kişiler arasında:

En fazla risk altında olanlar arasında aynı zamanda aşırı alkol tüketenler ve gebe kadınlar da bulunur.